26 Ocak 2015 Pazartesi

Okuyoruz,Öğreniyoruz!


Efe’ye hamileyken hep düşünürdüm.  Acaba eli ayağı yüzü gözü kime benzeyecek? Sarışın mı olacak esmer mi? Eli ayağı benimki gibi minnak mı olacak? Saçları babası da ben de kıvırcık tipler olmamıza rağmen es kaza düz olacak mı? Gözleri renkli mi olacak? Babası gibi gamzeleri görünecek mi?

Efe doğduktan sonra bunların hiç birine bakmadım bile. Gördüğüm için soru işaretlerim bitti değil gerçekten ne kadar önemsiz şeyleri düşünmüşüm demeye başladım. Kime benzerse benzesin nasıl görünürse görünsün… Çünkü artık o gerçekten aramızdaydı ve düşünmem gereken daha önemli şeyler vardı.

Bu noktada yeni soru işaretlerim başladı. Karakteri nasıl olacaktı? Benim gibi inatçı mı babası gibi kolay uyum sağlayan mı? Vicdanlı olacak mıydı? Önemliydi vicdan sahibi iyi bir insan olması…

Efe büyüdükçe bu sorularımın da aslında çok mantıklı olmadığını anladım. Zira siz ne yaparsanız yapın çocuğunuz kendi karakterini geliştiriyor bir noktada. Demiyorum ki ona bir şey kazandıramazsınız. Tabi ki kazandırırsınız ama onu sil baştan yaratamazsınız. O yüzden beklemek gerektiğini öğrendim. Bekleyip gözlemlemek ve doğru gitmediğini düşündüğünüz de müdahale etmek… Onu değiştirmek için değil, bir şeyler katmak ve birlikte büyümek için..

Gelin görün ki müdahale edemeyeceğim bir çok şeyin yanında aslında biraz da benim kontrolümde olan bir şeyler olduğunu anlamaya başladım Efe büyüdükçe…  Ona aldığım oyuncaklar kadar oyuncağı bilebiliyordu bu sebeple ben ne alırsam onunla ilgilenmek durumundaydı, tv açmadığım sürece tv’nin varlığını bilemezdi dolayısıyla buna ilgi gösteremezdi. Bu durumda anne baba olarak kitaplara olan ilgisini geliştirmeye karar verdik. Önüne 30 kitabı bir anda yığarak değil de sevdiği şeyleri görebileceği kitaplar alarak... Araştırmaya başladım. Çocukların hikaye kitaplarından ziyade kendilerinin de katkı yapabileceği kitaplara yöneldiğini gördüm. Yaratıcılıklarını destekleyen kitapları seviyorlardı çoğunlukla..Bir de gözlemledim tabii.. Kitap alışverişlerinde kitapları Efe’ye verdim. Daha cevap verebilecek bir bilinç düzeyinde olmamasına rağmen sordum ‘’Bu mu bu mu?’’ diye. Bilinçli veya bilinçsiz seçti. Seçtiklerinin çoğunu da kullandı beğendi. Bunların hepsi efe 9-10 aylıkken başladı.

Gelin bir de 20 aylık Efe’yi anlatayım sizlere.

Şu anda evde televizyonu haftasonları açık tutuyoruz (e bizim de hayatımız devam ediyor bir şekil). Efe bir kere dönüp bakmaz,bakarsa inanamayız. Çünkü televizyonla büyümedi Efe ama televizyon ondan saklanarak da büyümedi. Açtık ama işaret parmağını kullanıp ‘’Bak oğlum’’ demedik. Önemsiz bir şey gibi davrandık, o da öyle devam etti. Ne reklamlar, ne çizgifilm umursamaz şu anda… Oyuncaklarsa bir dolu, çoğu hediye… Sürekli bir kısmını kaldırıp bir kısmını indiriyoruz. Bir oyuncakla harcadığı maksimum zaman 5 dakikayı geçmez. Gelin görün ki bizim Efe’yle veya Efe’nin ilgi alanını düşünerek aldığımız kitaplar hayatımızın büyük bir parçası. Akşam kucağıma oturur ‘’Anne kitap’’ der. Artık 20 taneyi bulan kitaplarını gösterir ‘’Git seç’’ derim. Aynısını getirmez, her akşam başka bir tane seçer. Masal kitaplarına dokunmaz, kendisinin de katkıda bulunabileceği resim altında hangi obje olduğunu yazan veya az yazılı bol resimli kitapları tercih eder. Benim okumamı değil de daha çok ona sormamı bekler. Resimlerden hikayeler çıkarırız. Efe de destekler hikayeleri, bir şeyler uydurur hatta çoğu zaman beni şaşırtır. Kitaptaki bir objenin ismini öğreniyorsak ve evde gerçeği varsa kesinlikle gösteririz, aklında daha fazla yer etsin, hayal gücüyle gerçek arasındaki çağrışımı yapabilsin diye.

Efe’ye aldığım ve bence hem konuşmasına katkı sağlayan, hem dikkatini daha fazla odaklayabildiği kitapları sizlerle paylaşmak istedim. Başta dediğim gibi her çocuk bir birinden farklı; biraz denemek gerekiyor biraz da uğraşmak. Başta sıkılıp attığı bir kitabı aralıklarla bir kaç defa çıkardığınızda bir süre sonra çok sevebiliyor.

10 aydan sonra ilgisini çekebilecek kitaplar:

Merhaba Kitap Dizisi.Ya-pa Yayın Pazalama.

Üzerinde 1-3 yaş yazar; ancak her sayfada tek resim tek kelime olması sebebiyle 10. Ay itibariyle dikkatini çekecektir. Taşıtlar ve Su hayvanları kitaplarını aldık biz. Aslında kitapların içeriğine baktığınızda benim, sizin bile tahmin edemeyeceğimiz resim kelime eşleşmeleri var. (kedi balığı örneğin J) Bunları kitaptaki haliyle öğretmeniz gerekmiyor. Balık deyip geçin gerekirse. Maksat kavramları bir araya toplayan bir kitaba sahip olmanız…


1 yaş itibariyle ilgisini çekebilecek kitaplar:

İlk Sözlüğüm. Ya-Pa yayıncılık yine. Her yeni ikili sayfada solda objeler ve kelimeler veriliyor sağ taraftaysa bir resim içine bütün verilen objeleri yerleştiriyor. Bu kitapta kendinize göre hikayeler yaratmanız da mümkün. Objelerin her birini önce kendi başına sonra bütün bir resmin içerisinde gösterin ve daha sonraki aktivitenizde resmin bütününde objeyi çocuğunuzun bulmasını isteyin. Efe’nin hala favori oyunlarından.

İlk Sözcük kitabım. NET cocuk. Biraz daha kapsamlı sayı olarak fazla obje ve varlıklara yer verilmiş. Her sayfanın kendine göre konsepti var. Br sayfada hayvanları diğer sayfada araçları görebilirsiniz. 10 ay itibariyle de kullanılabilir; ancak obje sayısı fazla olduğu için akıl dağıtıcı olabileceğini düşünüyorum.

İlk Sözlüğüm (Türkçe-İngilizce). Beyaz Pusula Okul Öncesi Yayınları. Kitap 0-3 yaşa hitaben hazırlanmış dolayısıyla 1 yaştan önce de kullanılabilir. Ancak bir önceki kitapta da anlattığım gibi 1 yaş öncesi özellikle kelime öğrenme döneminde görsel hafızanın karışmasına sebep olabilir. 1 yaş sonrası kullanmak amaca daha çok hizmet edecektir.

1 buçuk yaş itibariyle ilgisini çekebilecek kitaplar:

Pearson kitapları! Sadece Efe’nin değil benim de ilgimi çekiyor bu kitaplar J Farklı dizileri var. Biz Konuşmayı öğreniyorum ve Bebek Dokun Öğren Dizilerini kullanıyoruz. Oyun Bahçesi ve Yuvada kitapları Efe’nin favorileri (e çocuk yuvaya gidiyo sonuçta!:)) Burada sadece objeler yok aynı zamanda devam eden bir hikaye dizimi de mevcut. Yine de bir hikaye kitabının anlatımı kadar akıcı olmadığı için çocuğunuzla birlikte kitaplara bakarken hikayeleri geliştirmenizi, seslendirmenizi, kelimeleri kalıcı hale getirmenizi öneririm.

Dr.Miriam Stoppard’ın Mutlu Bebek Kitabı. Mandolin Yayın. Efe’nin en beğendikleri Pearson kitapları ancak benim favorim kesinlikle bu kitap. Farklı duyguları keşfetmek üzerine konsepti. Mutlu, Üzgün, Heyecanlı, Somurtkan gibi durumlar var kitapta ve farklı bebekler üzerinden anlatılıyor. Efe de tüm bu ruh hallerini yaşayan bir çocuk olduğu için çok seviyorum bu kitabı. Üzgün olduğu zaman açıp ‘’Bak buradaki bebek de üzgün çünkü ayısını bulamamış, sonra bulunca mutlu bebek olmuş’’ diye resimleriyle, kanıtlarıyla anlattığımda yüzünün gülümsemesini hiç bir şeye değişmem.:)

Uzun süredir ig üzerinden sorulan Renkler & Şekiller Çek-Öğren kartlarımız var bir de. ABC yayın grubunun. Hediye olarak geldi. Efe başta 5-10 tanesini mahvetti çekti çekti öğrenme kısmına geçemeyip kopardı. Daha sonra mantığını kavradı neyseki. O kartları sormamıza bayılıyor. Çocukların yırtma parçalama huylarını düşünecek olursak bence 2 yaşından önce verilmemesi gereken bir şey. Yine de aklınızda bulunsun.

 

Benden bu kadar efenim.

Umarım faydam dokunmuştur.

 

Sevgiler,

 

Paylasananne